T4&5 Campers
Eind 1990 presenteert VW de T4 kampeerbus. De modelnaam blijft California en Westfalia neemt weer de afbouw voor zijn rekening. De vierde generatie VW Bus was een totaal ander concept dan de klassieke Bus, maar het camperinterieur veranderde niet veel. De indeling van de T3 Berlin was al sinds 1984 de standaard, en bleef dat: keuken en kasten langs de linkerwand, een tweezitsbank achter en draaibare stoelen voor. De plaats die achter in de wagen vrijkwam door de verhuizing van de motor werd nu benut voor de watertank én wat extra bagageruimte. Een simpele maar belangrijke verbetering - eindelijk plaats voor de barbecue!
Ook een duidelijk pluspunt van het nieuwe model is het lange en ultra platte hefdak. De totale rijhoogte van de poptop neemt af tot 1,97 m, tegen 2,05 m op de T3. Daarmee is de magische tweemetergrens gepasseerd, dus: laag tarief op tolwegen, toegang tot parkeerplaatsen gereserveerd voor personenauto's en zelfs tot sommige parkeergarages.
1991/1997: California & California Coach
De T4a camper was leverbaar met vier verschillende motoren, waarvan (in Europa tenminste) de 78 pk vijfcilinder diesel de meest voor de hand liggende keuze was. De sportieve rijder kon de 110 pk benzinemotor overwegen. Verreweg de meeste California's zijn verkocht met een poptop, maar er was ook een hightop versie met alkoof leverbaar. De afmetingen van het bovenbed van de poptop zijn: 1,84 * 1,06 m. Iets kleiner dan het 1,94 * 1,17 m brede bed beneden. De toegang tot de verdieping bevindt zich nu boven de cabine, de optionele hangmat is vervallen, het maximum aantal slapers is vier.
De standaard meegeleverde Elektrolux koelkast is een bovenladende 40 liter compressor, die alleen op elektriciteit (12 of 220 V) draait. De LPG tank van de T3 is derhalve verdwenen. In de eerste jaren wordt er in de standaard California zelfs helemaal van gas afgezien, voor het koken is er een spiritusbrander. Er is een spoelbakje met elektrische pomp, de schoon- en vuilwatertanks zijn min of meer vorstvrij. Een centraal in de cabine geplaatste controle unit geeft inzicht in de status van de woonaccu en de waterniveau's.
De wagen heeft dubbelglas in het woongedeelte, het raam boven de keuken is voorzien van een schuifvenster. Enkele opties waren een gaskomfoor met 5 kg gasfles (meerprijs DM 1329 incl. inbouw), en een standkachel met thermostaat en timer. Met ingang van modeljaar 1994 kreeg de basisversie van camper de naam California Coach (1994/2003). Om de prijs net onder de DM 50.000 te houden heeft de Coach linksachter een blind paneel en worden een aantal zaken alleen tegen meerprijs geleverd, m.n. dubbelglas.
Verlengde modellen, compact dak, actiemodellen
Op basis van de verlengde versie van de T4 werden ook enkele luxe kampeerwagens ontwikkeld, alle met een hoog dak. In 1993 was dat de California Club, waarin de kombuis tegen de (vaste) achterwand geplaatst was. Een jaar later was er de California Tour, met een op Coach lijkende indeling. De daarop volgende California Exclusive (1995-2003) beviel kennelijk beter, deze bleef tot het einde van de T4-levenscyclus leverbaar. De Exclusive had een keukenblokje dwars in het midden en een kleine toiletruimte achter in de wagen.
Van de standaard T4 California heeft VW een groot aantal actiemodellen uitgebracht. De eerste was in 1995 het jubileummodel California Highway (1995/97), ter gelegenheid van het 150 jarig bestaan van Westfalia. De Highway was er als poptop en hightop, maar ook met een aerodynamisch compactdak. Deze versie had geen slaapruimte op de verdieping, maar wel extra bergruimte. In 1996 was er ook de California Biker, waarna vrijwel ieder jaar een actiemodel werd uitgebracht: Beach, Joker, Blue, Advantage, Generation, Event en Freestyle. De meeste in een beperkte serie van 500 exemplaren. De Biker en de Generation waren verkrijgbaar als poptop, hightop en met het compact dak, de andere actiemodellen alleen als poptop.
1998/2002: T4b campers
Vanaf modeljaar 1996 werd de California met een lange neus geleverd. Voor de camperinrichting maakte dat niets uit, de Coach, Highway, Biker en Exclusive zijn er zowel met korte als met lange neus. De nieuwe turbodiesels komen pas vanaf mei 1999 op de California's beschikbaar, in hetzelfde jaar introduceert VW ook een Syncro versies van de T4 Coach en de Exclusive.
De standaarduitrusting van de Coach wordt in de loop van de jaren op een paar punten verbeterd. Zo wordt het gastoestel met een 2,8 kilofles Camping Gaz standaard, en midden 1999 wordt de verswater tank in de bagageruimte vervangen door een kleinere 25 liter tank onder de hangkast (vulopening buiten de wagen). In 2001 wordt getint glas standaard op de poptop en dubbel glas op de hightop en DE compact. Tot de opties behoort vanaf 1999 ook radionavigatie.
In totaal werden er ca. 39.000 T4 California's verkocht, zo'n 3.000 per jaar. Een mager resultaat in een toch welvarend decennium. Vooral de verkoop van de Eurovan Camper (en de Eurovan in het algemeen) in de VS viel tegen. Het was voor VW lastig de wagen daar tegen een concurrerende prijs in de markt te zetten. Het nieuwe model T5 zou helemaal niet meer worden aangeboden in de VS. Van de T4 campers werd 85% in Duitsland afgezet, de rest voornamelijk elders in Europa.
De tegenvallende verkopen zullen ongetwijfeld een rol gespeeld hebben bij het feit dat Westfalia eind jaren '90 in de problemen raakte. Het bedrijf werd gesplitst en Daimler (Mercedes-Benz) nam de camperbouw over, in 1999 voor 49%, in 2001 volledig. Het gevolg was dat VW in 2003 de samenwerking beëindigde. In 2007 werd Westfalia door Daimler weer afgestoten, een paar jaar later ging het failliet. De Franse camperbouwer Rapido kocht de boedel op in 2010, sindsdien converteert Westfalia op beperkte schaal Ford en Mercedes campers.
2003/2008: T5a
Vanwege de overname van Westfalia door Daimler besloot VW de afbouw van de T5 campers zelf te gaan uitvoeren. Hiervoor werd een nieuwe fabriek gebouwd in Hannover-Limmer met een capaciteit van 5.000 wagens per jaar. Het ontwerp bleef in principe gelijk aan dat van de T4 California, al zijn er van de T5 geen verlengde versies uitgebracht. Er worden vooralsnog ook geen benzinemotoren meer geleverd op de California.
De meeste klanten kozen voor de T5a voor de 131 of 174 pk diesel, heel wat meer dan de maximaal 50 pk van de T1 of de standaard 70 pk van de T2b. Maar het leeggewicht van de T5 ligt dan ook inmiddels tegen de 2.500 kilo, afhankelijk van de uitvoering. De California kan uiteraard ook met een automaat en/of de nieuwe 4Motion vierwielaandrijving (alleen hefdak) geleverd worden. Met de frontaangedreven 131 pk (96 kW) dieseluitvoering is het verbruik (gecombineerd) volgens VW resp. 8,4 en 8,9 liter voor de poptop en de hightop. In de praktijk zal dat wel zelden gehaald worden.
De belangrijkste vernieuwingen van de T5 kampeerauto zijn de herziene poptop en hightop daken en het aluminium meubilair. De schaal van het nieuwe hefdak is eveneens van aluminium en het wordt met een elektromotor bediend. Ook het bed is vernieuwd, het is niet meer inschuifbaar, maar bestaat uit een lattenbodem die integraal kan worden opgeklapt om overdag stahoogte in de wagen te krijgen. De omvang van het bed is behoorlijk toegenomen tot 2.00 * 1.20 m, ruim voldoende voor twee volwassenen. De rijhoogte van de poptop blijft weer net onder de tweemetergrens.
De nieuwe hightop, leverbaar vanaf 2006, ziet er uit als de vroegere compact versie. Geen alkoof, maar een aerodynamische vorm die het extra benzineverbruik tot een minimum moet beperken. Maar anders dan de compact heeft het Polyroof dak wel extra slaapruimte. Het tweepersoonsbed is 1,26 m. breed. Het dak heeft één of twee ventilatieopeningen of zelfs een panoramaraam aan de voorkant, plus een vast raam aan de achterkant.
Hoewel het bed beneden er ook een paar centimeter bij heeft gekregen is het met 2.00 * 1.14 m nu iets kleiner dan het bovenbed. Verder zijn er geen conventionele gordijnen meer, de T5 wordt verduisterd met rolgordijnen. Het gaskomfoor met Camping Gaz en de compressor koelbox zijn overgenomen van de T4. Nieuw is wel weer dat de T5 California standaard een campingtafel in de schuifdeur heeft en twee klapstoelen in de achterklep.
Zowel de poptop als de hightop worden in twee uitvoeringsniveaus geleverd, het instapmodel Trendline en de meer uitgebreide Comfortline. De laatste heeft als extra's dubbele glas, in kleur gespoten bumpers, een klaptafeltje in de keuken, standverwarming (met afstandsbediening), mistlampen voor en elektrische buitenspiegels.
In 2005 wordt de California Beach aan het assortiment toegevoegd, eigenlijk een Multivan met
een driezits-slaapbank en rolgordijnen. Voor het Nederlandse publiek fiscaal minder interessant omdat de wagen door het ontbreken van een keuken niet in het campertarief valt. Later komen er echter ook keukenblokjes voor de Beach beschikbaar. Eind 2007 krijgt de Beach bovendien een optioneel hefdak. De matig verkochte Trendline (geen standverwarming, geen dubbele beglazing) komt nu te vervallen. Tenslotte zijn er ook van de T5a California weer verschillende actiemodellen. In 2006 de Sonora, gevolgd door de exclusieve NoLimit en in 2008 de Biker.
Ter gelegenheid van de 20e verjaardag van de California in 2008 wordt gemeld dat er ongeveer 80.000 California's verkocht zijn (22.000 T3, 39.000 T4, 19.000 T5a). De actuele productie lag rond de 5.000 per jaar.
2010/heden: T5b
Met de T5b komt er een nieuwe serie dieselmotoren beschikbaar, eventueel in combinatie met de nieuwe DSG automaat. Aan de camper zelf verandert nauwelijks iets. Wel wordt het aanbod verder afgeslankt door het vervallen van de Polyroof hightop. Evenals de Beach is de CL momenteel alleen met poptop verkrijgbaar. Het meest recente actiemodel is de Europe.
> | VW California en VW/Karmann - Actuele aanbod nieuwe campers Nederland |
> | VW California - Actueel aanbod in VW campers in België |
* | Californiafertigung - Een kijkje in de fabriek in Hannover-Limmen |
* |
T4 Westfalia - Veel details over de inrichting van de T4 |