Transporter 2 - 1967/1979

De Bus heeft natuurlijk altijd concurrentie gehad. Van de Ford Taunus Transit bijvoorbeeld, begin jaren '50 ontwikkeld door de bij VW vertrokken Alfred Haesner. Maar op de thuismarkten had VW niet veel te vrezen, pas het succes van de tweede generatie Transit (vanaf 1965) maakte duidelijk dat Volkswagen iets moest doen om zijn leidende positie te handhaven. VW-chef Nordhoff wilde echter wel vasthouden aan het Keverconcept. De T2, die in augustus 1967 op de markt kwam, had dus opnieuw een luchtgekoelde motor achterin.

Brochure 1968
Brochure 1968

Bij de personenauto's bracht dit conservatisme Volkswagen in grote problemen. De middenklasser Typ 3 (de VW 1500/1600, vanaf 1961) werd vooral als Variant (stationwagon) nog behoorlijk verkocht. Maar het kort na de T2 in 1968 uitgebrachte Typ 4 (de VW 411/412) was een flop. Volkswagen verloor bij de personenauto's in rap tempo terrein aan merken met watergekoelde motoren, zoals Opel met zijn populaire Kadett en Record. Pas met de Passat en de Golf (1973 resp. 1974) slaagde het erin de opgelopen achterstand goed te maken. Bij de bedrijfswagens was van crisis echter geen sprake. De T2 was een groot succes, en ook zijn opvolger, de T3, zou tot ver in de jaren '80 het aloude Typ 2 met redelijk succes blijven vertegenwoordigen. Kennelijk gelden er voor bedrijfswagens toch andere wetten dan voor personenauto's.

1968/1971 - T2a: 1600 cc Clipper

Veel bleef dus hetzelfde. Ook de 1600 cc motor waarmee de T2 werd uitgebracht was niets anders dan een uitgeboorde versie van de bekende 1500 cc Typ 3 motor. En toch waren de verschillen net zo belangrijk, om te beginnen natuurlijk die in de carrosserie. Van achteren gezien was de T2a misschien nauwelijks van de T1c te onderscheiden, maar vanuit iedere andere gezichtshoek waren er maar weinig overeenkomsten. De wagen was bovendien, ondanks de gelijke wielbasis, 20 cm langer geworden en had aanzienlijk meer volume. De laadruimte nam toe tot 5 kubieke meter, maar het was vooral de chauffeur die profiteerde van de extra inhoud. En daarin mogen we een trend zien, naast eenvoud en betrouwbaarheid begonnen nu ook comfort en veiligheid bij VW een rol te spelen.

T2a - model 1969
T2a - model 1969

Het spijltje maakte plaats voor een grote, opvallend bolle voorruit, vandaar de bijnaam Panoramabus (in het Engels Bay Window). De zes raampjes in de passagiersruimte werden vervangen door vier grote, waarvan er nu drie tenminste op een kier konden worden gezet. En de ramen in de cabine konden zelfs naar beneden konden worden gedraaid. Opvallend in het uiterlijk waren verder de grille voor de cabineventilatie en achterop de wagen de luchthappers voor de motorkoeling. En de schuifdeur was nu standaard.

 

Het interieur bleef sober, maar er was wel een volwaardig dashboard. Helaas, meestal ontsierd door de standaard blinde klok voor het optionele en veel te dure uurwerk. Standaard kwam de T2 met twee losse stoelen en een doorgang naar de laadruimte (het bankje voor bleef een optie) en van die stoelen was nu ook de rugleuning instelbaar. Het verdwijnen van de voorbank betekende dat voor het reservewiel een plaats in de laadruimte gezocht moest worden.

 

Veel verbeteringen dienden de veiligheid. Zo was het dashboard met zacht materiaal bekleed en de grotere ruiten boden niet alleen een beter uitzicht, ze waren ook van Securit veiligheidsglas gemaakt. De ruitenwissers kregen een groter formaat en werden voorzien van een was-wis functie. Verder waren de portieren versterkt tegen zijdelingse aanrijdingen en had de wagen standaard bevestigingspunten voor veiligheidsgordels. Voor de gordels zelf moest vooralsnog wel extra worden betaald.

T2b met startproblemen in de hoofdrol  - regie: Jonathan Dayton, Fox, 2006
T2b met startproblemen in de hoofdrol - regie: Jonathan Dayton, Fox, 2006

Het leeg gewicht van de wagen was toegenomen tot 1175 kg (bestelbus), maar de 1600 cc was dan ook weer iets sterke dan zijn voorganger (47 pk), goed voor 110 km/h op de vlakke weg. De wegligging was behoorlijk verbeterd door de complete herziening van de aandrijving en de ophanging achter. Voor de veiligheid was de invoering van een gescheiden remcircuit ook een grote stap vooruit. Op schijfremmen (voorwielen) moest echter nog drie jaar langer gewacht worden.

 

De T2 werd in dezelfde varianten geleverd als zijn voorganger: de gesloten bestelbus, de pick-up met enkele of dubbele cabine, de Combi en de Microbus in een normale en een luxe uitvoering (enige tijd resp. Clipper N en Clipper L genoemd, totdat bleek dat VW geen rechten had op die naam). De luxe bus was weer voorzien van veel chroom, hoewel dat rond 1970 toch wat uit de mode raakte. Wat niet terugkeerde waren de dakruitjes van de Samba. En het canvasdak evenmin, maar daarvoor in de plaats werd een stalen schuifdak geleverd.

T2a/b tussenmodel 1972
T2a/b tussenmodel 1972

1972 - T2a/b: een nieuwe motor

De T2 was werkelijk een veel betere auto dan zijn voorganger. Maar het gebrek aan motorvermogen was niet opgelost. Wat er aan pk's bijkwam was maar net genoeg om het extra gewicht te compenseren. In 1970 werd de 1600 cc opgevoerd tot 50 pk, maar er was een drastischer oplossing nodig. Die kwam in augustus 1971 toen de van Typ 4 afkomstige Flachmotor (Pancake) tegen meerprijs leverbaar werd op de Transporter. Wagens met een Flachmotor zijn herkenbaar aan de uitlaat aan de rechterzijde.

 

De Flachmotor van 1971 had een inhoud van 1700 cc en leverde daarmee 66 pk. De kritieken waren lovend, eindelijk kreeg de Bus een effectief gaspedaal! In de werkplaats was men misschien minder blij, de nieuwe krachtbron was complexer en stelde meer eisen aan het onderhoud. Maar toenemende complexiteit was nu eenmaal de toekomst, en als compensatie introduceerde VW in 1971 ook een elektronisch diagnosesysteem op de Transporter. Bij iedere 10.000 km beurt kon de wagen daarmee snel op een groot aantal punten gecontroleerd worden.

 

Voor de nieuwe motor werden de luchthappers achter op de wagen fors vergroot en er kwam een luik dat ook van bovenaf toegang gaf tot de machine. Tegelijk werd er een profiel in de carrosserie aangebracht voor de nieuwe geïntegreerde achterlichten. Maar een jaar later volgden nog veel meer veranderingen in het uiterlijk van de wagen en het is daarom gebruikelijk om pas met ingang van modeljaar 1973 over versie T2b te spreken. Modeljaar 1972 wordt beschouwd als een overgangsjaar (tussenmodel T2a/b). 

T2b met Flachmotor
T2b met Flachmotor

1973/1979 - T2b: 2 liter voor 1200 kg

In augustus 1972 werd een groot aantal detailwijzigingen in de carrosserie doorgevoerd. Er kwam een nieuwe motorkap en de opening van de benzinetank werd naar achter verplaatst, buiten het bereik van de schuifdeur. En van een slot voorzien, net op tijd voor de oliecrisis! Aan de voorzijde kreeg de carrosserie een kreukelzone, de richtingaanwijzers bevonden zich voortaan naast de grille en het VW logo werd verkleind. De veiligheid werd verder vergroot met versterkte raamstijlen en optionele hoofdsteunen. Veiligheidsriemen waren daarentegen op de T2b standaard (het dragen van een gordel voorin werd in Nederland en Duitsland in 1976 verplicht). Een laatste opvallende aanpassing: de verbeterde bumpers hadden een profiel en de opstap naar de cabine verdween in de portieropening.

Brochure 1978
Brochure 1978

Vanaf 1972 kon er samen met de Flachmotor ook een automatische transmissie op de Transporter geleverd worden, een dure optie die echter op de Amerikaanse markt gewild was. De Flachmotor zelf werd in 1973 vergroot naar 1800 cc en twee jaar later naar 2 liter. Die laatste versie leverde een vermogen van 70 pk (52 kW), goed voor een top van 130 km/h. Tegelijk ging de maximale belading omhoog naar 1,2 ton. Overigens begon in 1975 ook de productie van de VW LT (Lasten Transporter), voor vrachten die te groot waren voor de Transporter en te klein voor een echte vrachtwagen (vanaf 2,8 ton). Afgezien van de motor werd er na 1972 niet meer zoveel veranderd aan het model. Vermeldenswaard zijn eigenlijk alleen de veiligheidsstuurkolom van 1973, en misschien de achterruitverwarming die in dat jaar op sommige modellen beschikbaar kwam.

 

In 1978 werd de T2 uitgefaseerd met het speciale model Zilvervis. Als een jaar later de productie in Duitsland beëindigd wordt, zijn er in Hannover in totaal 2,2 miljoen exemplaren gebouwd. In Brazilië gaat de productie door met verschillende mengvormen van de T2a en b. Tussen 1997-2005 werd daar de T2c gebouwd met een iets verhoogd dak. De laatste luchtgekoelde Transporter werd in 2005 in Brazilië afgeleverd, maar het model bleef daarna in productie met een watergekoelde 1.4 liter viercilinder van 80 pk, ook geschikt voor ethanol. Deze watergekoelde T2 wordt nog af en toe naar Europa geëxporteerd. 

* T2 Signalement - Overzicht modelgegevens - Volkswagen Classic
* Bulli.org - T2 modelleer